زبان عاقل و زبان احمق
لسان العاقل وراء قلبه و قلب الاحمق وراء لسانه
ح /40
ترجمه :
زبان عاقل ، پشت قلب او قراردارد، و قلب احمق ، پشت زبان او جاى گرفتهاست ( عاقل ،با انديشه سخن مى گويد ونادان بى فكر )
شرح :
انسان عاقل ، وقتى بخواهدسخن بر زبان آورد، نخست به دلو انديشه خود مراجعه مى كند، معنى آن سخن و نيكى يا بدى آن را با عقل و شعور خود مى سنجد، نتيجه يى را كه ممكناست از آن حاصل شودحساب مى كند، و هنگامى كه به درستى و خوبى سخن خود اطمينان يافت ، آن را بر زبان مى آورد.
پس عاقل ، قلب و انديشه اش بيش از زبانش به كار مى اندازد، و زبانشرا پشت سر عقل و شعورخود نگاه ميدارد.
اما احمق ، بر عكس رفتار مى كند. يعنى هر سخنى كه به زبانش آمد،نسنجيده و بدون فكرو انديشه بيان مى كند، و پس از آن كه سخن او، در ديگران ، تاءثير بد گذاشت ، تازه بفكر مى افتد كه آيا سخنش درست بوده يانادرست . يعنى احمق ، نخست زبان خود را بهكار مى اندازد و نسنجيده حرف مى زند، و بعد از آن ، به قلب و عقلخود مراجعه مى كند و در باره نيك و بد سخن خود و نتيجه و حاصلآن مى انديشد
.به همين دليل است كه خردمندان ، از قديم گفته اند: سخنى كه درباره آنكاملا فكر نكرده اى، بر زبان مياور.
No comments:
Post a Comment